De term ‘chemobrein’ wordt dus in de volksmond gebruikt voor alle geheugen- en concentratieproblemen die kankerpatiënten ervaren tijdens en na hun behandelingen. De term klopt niet helemaal. Want ook patiënten die geen chemo hebben gehad kunnen soortgelijke problemen met hun geheugen hebben. Bijvoorbeeld patiënten die (anti-)hormoontherapie krijgen.
Wat er nog meer aan de hand kan zijn
Niet alleen over wat de mogelijke oorzaken van chemobreinklachten zijn bestaat nog onzekerheid. Ook is er een aantal factoren die een rol lijken te spelen, maar hoe weet men nog niet. Zo is over stress ‘los van kanker’ al bekend dat het geheugen- en concentratieproblemen kan veroorzaken. Ook bij het chemobrein lijkt stress een relevante factor. Maar of het bijvoorbeeld de klachten veroorzaakt, het aanhouden van de klachten langer laat voortduren of de kans op het ontstaan van de klachten vergroot? Het moet nog uitgezocht worden. In ieder geval is bekend dat sommige patiënten door het krijgen van een kankerdiagnose met ernstige stressklachten kampen. Maar het is mogeljk dat het toeval is, dat chemobreinklachten en stressklachten er tegelijkertijd zijn (parallelle processen).
Daarnaast hebben patiënten vaak ook flink last van vermoeidheid en een verminderde conditie na chemo. Daardoor worden de klachten die met chemobrein geassocieerd worden, vaak niet goed onderscheiden van de klachten die door die vermoeidheid komen. Of bijvoorbeeld door ‘het spreekwoordelijke zwarte gat’ waar je na chemo vaak in belandt. Het huidige onderzoek probeert hier meer inzicht in te krijgen. Welke klachten zijn ‘echt chemobrein’? Wat zijn de mogelijke oorzaken? Wat zijn bijkomende factoren? Wat maakt het erger of vergroot de kans dat je de klachten krijgt? Welke klachten worden toevallig gelijktijdig genoemd, zonder dat er een verband bestaat?
Waarom het belangrijk is dat de term niet klopt
Het is belangrijk om je te realiseren dat wat jij ‘chemobrein’ noemt, waarschijnlijk niet ‘alleen door chemo komt’. Omdat chemo gehad hebben nu eenmaal niet terug te draaien is, zou dat je onterecht het gevoel kunnen geven dat je de hoop dat het beter kan worden op moet geven. De term chemobrein geeft teveel de indruk dat je er zelf helemaal niets aan kunt doen. En dat is niet waar! We weten nog niet genoeg over wat de klachten precies inhouden, maar we weten wel dat je zelf wat kunt proberen te doen om het effect van de klachten te verzachten. Of de andere oorzaken te verminderen. Daarom wordt op deze pagina’s ook uitgelegd wat je kunt doen als je last hebt van deze klachten.