Kankerpatiënten proberen van alles uit om met hun vermoeidheidsklachten, concentratieproblemen en geheugenproblemen om te gaan. Niet alles wat je denkt werkt echter. Met sommige dingen bereik je zelfs het tegengestelde effect.
Valkuil 1: ik voel me nu fit, dus nu geef ik alles
Als je begint met re-integreren begin je meestal met een paar uur per dag. Op een of andere manier is dat de grootste valkuil die er is: we proberen in die paar uur tijd zoveel mogelijk te doen. We nemen geen pauze (want je bent er maar 3 uur). Of we willen niet afgeleid worden (anders krijg je niks af in die 3 uur). Of we willen bewijzen dat we weer meetellen (laten zien dat je baas gelijk heeft dat hij je in dienst heeft gehouden). Of gewoon uit opluchting en enthousiasme dat je aan het werk bent. Je bent zo blij dat je er weer bent en je wilt niet onderdoen voor je collega’s.
Als het om omgaan met je vermoeidheid gaat is dat niet het slimste wat je kunt doen. Je werkt niet voor niets maar 3 uur in plaats van een volle dag. Bovendien, ‘gezonde mensen’ die een volle dag werken, werken ook niet de hele tijd met 100% inzet. De gemiddelde effectieve werktijd schijnt iets van 70% te zijn. Dus zeker ook 70% van 3 uur. Leren hoe je je energie moet verdelen op een dag, maakt onderdeel uit van wat er nodig is om te kunnen re-integreren. Dus juist wel even koffie halen, aan je collega vragen hoe haar avond was, of een boodschap halen tijdens werktijd.
Valkuil 2: Multitasken
Multitasken lukt niet met een chemobrein. Hoewel we denken dat multitasken vanzelfsprekend is, omdat dingen dan makkelijker en sneller gaan, is het dat juist niet. Om goed te kunnen multitasken heb je juist veel concentratie nodig. Multitasken blijkt volgens onderzoek van Theo Compernolle niet alleen veel meer energie te kosten dan dingen één voor één doen, zonder concentratie of aandacht maak je ook nog eens veel meer fouten.
Valkuil 3: Training van je geheugen?
Wie na kanker weer verder mag, gaat er vaak automatisch voor: je leven terug oppakken zoals je gewend was. We dagen ons elke dag uit, rekken onze grenzen op, trainen, oefenen, bewegen, om zo snel mogelijk weer ‘normaal’ te zijn en mee te doen. Dat oefenen en trainen van je geheugen is als het om chemobreinklachten gaat niet per se verstandig. Er bestaat een kans dat je de klachten erger maakt als je bewust geheugenoefeningen gaat doen, doordat je er dan veel te veel op gefocust bent. Het is op dit moment nog niet duidelijk of geheugentraining werkt. Het vermoeden is van niet. Het lijkt beter om te accepteren dat de klachten er zijn en er rekening mee houden, dan je te blijven focussen op proberen om van de klachten af te komen.
Valkuil 4: stop met doorgaan: doorgaan werkt niet
Je zult het vaak genoeg geprobeerd hebben, want vroeger kon je ook gewoon nog even door door je vast te bijten en een tandje bij te zetten. Maar: doorgaan werkt niet bij vermoeidheid na kanker. De enige manier om bij te tanken is rust: stoppen met wat je wilt doen en even uitrusten of even iets doen wat je weinig energie kost (bv. wandelen, praten over koetjes en kalfjes). Doorgaan leidt namelijk tot voortdurend onder druk staan. En chronische stress kan leiden tot concentratieproblemen. Zorg dus voor voldoende onderbreking en ontspanning zodat je van stressmomenten kunt herstellen. We denken vaak dat we dat ten koste van 'de tijd van de baas doen'. Maar is dat wel echt zo? Leer anders naar 'dingen voor jezelf doen' of 'ontspanning' te kijken. Is het niet eigenlijk zo dat je je baas een dienst bewijst door op zo’n manier voor jezelf te zorgen dat de kwaliteit van je werk en je werktempo zo hoog mogelijk kunnen zijn? Beter dan oververmoeid of ziek uitvallen omdat je jezelf zo graag wilt bewijzen.
